26.06.2018 Recenzja książki ,,Pomorze plemienne”

,,Pomorze plemienne; Historia – Archeologia – Językoznawstwo ” autorstwa Jana Piskorskiego, jest książką wyjątkowo kompleksową, obejmującą jak wskazuje podtytuł wiele obszarów związanych z dawnymi dziejami Pomorza. Autor, specjalizujący się zarówno w polsko jak i niemieckojęzycznych publikacjach, szeroko obejmuje źródła, przedstawiając pewne kwestie z różnych punktów widzenia. Piskorski jest zwolennikiem teorii allochtonicznego pochodzenia Słowian do czego odnosić się nie będę, gdyż tematem pracy są względnie pewne fakty i teorie dotyczące wczesnego średniowiecza na Pomorzu. Wśród tematów poruszonych w książce znalazła się ewolucja zasięgu terytorialnego nazwy Pomorze, kwestia przedsłowiańskich ,,pozostałości etnicznych” i ich relacji z żywiołem słowiańskim, np. na Rugii czy inne międzykulturowe elementy jak osada na Wolinie a Jomsborg czy relacje Słowian z południowego wybrzeża Bałtyku a Skandynawów. Ten ostatni temat jest szczególny ponieważ we wczesnym średniowieczu na 15 największych ośrodków miejskich i protomiejskich nad Bałtykiem, większość leżała na Słowiańszczyźnie, z czego największa liczba na Pomorzu. Piskorski porusza też oczywiście temat genezy Słowian Pomorskich oraz ich miejsca w kulturze, języku i geopolityce między Połabiem a rodzącą się państwowością Polską.

Autor przestawia także ewolucję elementów pomorskich i jej spadek w postaci kultury kaszubskiej.  Ze smaczków trzeba wymienić poruszenie tematów hydronimii pomorskich rzek i jezior, często o korzeniu przedindoeuropejskim.

Książka jest bogata w mapy, dotyczące stosownie tematów do działów w jakich są zamieszczone, są więc takie przestawiające sieć osadniczą i budowy grodów na Pomorzu we wczesnym średniowieczu, rozwój terytorialny miast takich jak Szczecin, te przestawiające podział plemion, oraz granice księstw na Pomorzu i inne. Całość zapisana jest przystępnym językiem lecz autorytet Piskorskiego i obszerne źródła pokazują, że mamy do czynienia z pełnoprawną pracą naukową. Książka została wydana w 2014 roku w  Wodzisławiu Śląskim, poprzez wydawnictwo Templum, patronatu udzieliło Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie.

pomorze-plemienneRod